پنجم دي ماه كه در سالنماي زرتشتيان نام خورايزد دارد ، يادآور درگذشت يگانه پيامبر آريايي ، اشوزرتشت اسپنتمان است . او كه در بهار و در فروردين ماه ، چشم به جهان گشوده بود ، در زمستان و در ماه دي چشم از جهان فروبست .او كه نيكي هاي سه‌گانه ، سه ستون آموزش هايش است و راستي جويان جهان را به خردورزي فرا مي‌خواند ، در اين روز به هنگام نيايش در آتشكده بلخ ، به دست توربراتور كشته شد . گاتها سروده‌هاي اين پيام آور آريايي است كه امروز در دست ماست و انديشيدن در آن ، راه راستي‌جويان جهان را روشن مي‌سازد .
زرتشتيان به ياد نخستين پيامبر يگانه‌شناس ، 5 دي ماه هر سال به جشن‌خواني مي‌پردازند و به آرامگاه ها رفته و شادي روان درگذشتگان ، به ويژه جان‌باختگان جنگهاي ايران با دشمنان را از خداوند جان و خرد مي‌خواهند .
